Een steekwond in de nek is levensgevaarlijk omdat hier belangrijke slagaders (halsslagader), luchtpijp en zenuwbanen liggen. Binnen enkele minuten kan iemand door massaal bloedverlies of verstikking overlijden. Snelle en doordachte eerste hulp is daarom cruciaal.
Stap-voor-stap eerste hulp
1. Zorg voor veiligheid
Kijk eerst of de situatie veilig is (geen aanvaller, geen messen in de buurt).
Bel 112 direct en meld dat het gaat om een steekwond in de nek met mogelijk slagaderlijke bloeding.
2. Beoordeel de ernst
Let op tekenen van een slagaderlijke bloeding: helderrood bloed dat pulserend uit de wond spuit.
Controleer bewustzijn met AVPU (Alert – reageert op Voice – reageert op Pain – Unresponsive).
Controleer ademhaling: borstkassen op en neer? Geen gorgelende geluiden door bloed in de luchtwegen?
3. Druk uitoefenen
Gebruik bij voorkeur steriel verband of een wondkompres.
Heb je dat niet? Gebruik schone materialen zoals:
een sjaal, t-shirt, doek, of zelfs toiletpapier in lagen.
Druk stevig op de wond om het bloeden te vertragen.
Let op: oefen druk naast het mes als het nog in de nek zit. Trek het mes er nooit uit.
4. Stabiliseer het voorwerp (indien aanwezig)
Zit het steekwapen nog in de nek?
Niet verwijderen → dit kan de bloeding verergeren.
Fixeer het mes voorzichtig met opgerolde doeken, kleding of verband zodat het niet beweegt.
5. Leg het slachtoffer neer
Laat het slachtoffer bij voorkeur plat op de grond liggen. Dit voorkomt dat ze door bloedverlies flauwvallen en vallen.
Houd het hoofd zoveel mogelijk stil om schade aan luchtpijp of wervels te beperken.
6. Overweeg noodhulpmiddelen
Als je op straat bent en geen EHBO-koffer hebt:
Doek, kleding of jas → als drukverband.
Plastic zak of huishoudfolie → om de wond luchtdicht af te dekken (bijvoorbeeld als de luchtpijp is geraakt).
Riempje, ceintuur of veter → om doeken op hun plek te houden, maar nooit om de nek af te binden!
7. Blijf bij het slachtoffer
Praat geruststellend met het slachtoffer. Stress kan de bloeding verergeren.
Controleer regelmatig bewustzijn en ademhaling.
Wees voorbereid om te starten met reanimeren als de ademhaling stopt.
Leerpunten uit dit scenario
Altijd 112 bellen bij steekwonden in de nek – levensbedreigend.
Nooit het wapen verwijderen – fixeer het.
Directe druk is de belangrijkste maatregel bij slagaderlijke bloedingen.
Improviseer hulpmiddelen met wat je hebt: kleding, doek, folie, riem.
Rustig handelen en hoofd zoveel mogelijk stilhouden.
Blijf monitoren – bewustzijn, ademhaling en bloeding.
Belangrijke waarschuwingen
Geen tourniquet rond de nek! Dit veroorzaakt verstikking.
Geen tijd verspillen aan schoonmaken – het gaat om stoppen van bloedverlies.
Geen alcohol of eten/drinken geven – kans op operatie is groot.